فاضلاب صنعتی یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی آبی است که می‌تواند محیط های اطراف و اکوسیستم های قابل توجهی را به خطر بیندازد. طیف گسترده‌ای از این فاضلاب‌ها به ویژه از صنایع کشاورزی و مواد غذایی، حاوی مواد تجزیه پذیر و قابل تجزیه هستند که می‌توانند اکسیژن محلول را به شدت در یک محیط آبی تخلیه کنند. در ادامه در ارتباط با اهمیت استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب در صنعت صحبت می کنیم.
ضرورت استفاده از سیستم تصفیه فاضلاب در صنعت
افزایش بیش از اندازه ی حجم فاضلاب ریشه در تقاضای بیشتر مواد غذایی، افزایش جمعیت جهانی و سبک زندگی مدرن مصرف کننده دارد.
امروزه با توجه به این موضوع که حفاظت از محیط زیست مبدل به دغدغه ای برای همه شده است؛ «کاهش ضایعات» تبدیل به یک کلمه ی همه گیر شده است.
در دنیای فناوری امروزی که وسایل و ابزارهای مختلف بزرگ و بزرگ تر می‌شوند، علاوه بر زباله های معمولی که ما انسان ها تولید می‌کنیم، مقادیر بی سابقه ای زباله ی صنعتی نیز توسط صنایع تولید می‌شود.
اصطلاح «ضایعات و فاضلاب صنعتی» را می‌توان به عنوان هر ماده باقیمانده از فعالیت صنعتی اعم از مایع، جامد و یا گاز ناشی از مواد تعریف کرد و صرف نظر از اینکه این پسماند های خاص به عنوان فاضلاب خانگی یا صنعتی طبقه بندی می‌شوند؛ بدون برنامه صحیح دفع، هر نوع زباله می‌تواند منجر به بروز خطرات زیادی برای سلامتی شود.
صنعتی شدن بخش وسیعی از صنایع جدید مانند معادن، رونق تولید را به همراه داشت و باعث تغییرات بازار جهانی و تأثیر بر برنامه های بازاریابی صنعتی جهان شد.
هر واحد تولیدی برای تولید محصول نهایی خود نیاز به مواد اولیه دارد و فعالیت های صنعتی مدرن به تبع مقدار قابل توجهی زباله تولید می‌کند. این مقدار شامل: ضایعات رنگ، فلز، خاکستر، سرباره و حتی زباله های رادیواکتیو می باشد.
فاضلاب های صنعتی می‌توانند حاوی مقادیر بسیار بالایی از مواد سمی و خطرناک باشند. در حالی که در کشور های در حال توسعه اغلب این مواد بدون تصفیه قبلی در اکوسیستم های طبیعی تخلیه می‌شوند؛ بیشتر کشور های توسعه یافته با استفاده از روش‌های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی برای تصفیه کردن فاضلاب از تصفیه خانه های فاضلاب استفاده می‌کنند.
پیش تصفیه فاضلاب صنعتی
فاضلاب های صنعتی از آنجا که معمولاً مقادیر قابل توجهی مواد سمی دارند، باید قبل از ارسال به تصفیه خانه فاضلاب شهری، تحت فرایندی به نام پیش تصفیه قرار گیرند.
راندمان تصفیه فاضلاب را می‌توان با استفاده از سنجش های مخصوص بعد از هر مرحله تعیین و با میزان سمی بودن فاضلاب ورودی به سیستم مقایسه کرد.
به دلیل حساسیت کامل و دقیق، سرعت عمل بالا و سهولت در استفاده، این سنجش های زیستی باید تبدیل به یک فرایند معمول در صنعت شوند، تا در هر مرحله تصفیه فاضلاب را رصد کنند و در صورت بروز مشکل یا خطا، سریعاً هشداری زود هنگام ارسال کنند.
ویژگی های فاضلاب های صنعتی بسته به منشأ آنها و فناوری پردازش استفاده شده در آنها متفاوت است.
از آنجا که طیف گسترده‌ای از زباله ها می‌توانند به عنوان زباله های صنعتی طبقه بندی شوند، مهم است که شما انواع مختلف مواد اولیه مورد استفاده در تجارت خود را تعیین کنید؛ زیرا این امر می‌تواند به شما کمک کند تا دریابید که چه نوع زباله ای تولید می‌کنید و به شما این امکان را می‌دهد که خواص چنین موادی را بشناسید و متوجه شوید که آیا محصولات فرعی و کناری آن ها قابل استفاده ی مجدد و بازیافت هستند یا خیر.
چنین اطلاعاتی همچنین می‌تواند به شما در تصمیم گیری چگونگی مدیریت بهتر و کاهش زباله های تأسیسات احداثی شما کمک کند.
انواع پسماند و فاضلاب صنعتی
در ادامه، توضیحاتی در مورد انواع مختلف پسماند های صنعتی آورده شده است:
۱- پسماند مایع
پسماند مایع هم در فاضلاب خانگی و هم در بخش‌های مختلف صنعتی تولید می‌شوند. در بیشتر فرایند های صنعتی مقادیر زیادی آب مورد نیاز است که ممکن است با مواد مضر مانند مواد رادیواکتیو، مایعات ارگانیک، پساب شستشو، مواد شوینده و حتی آب باران در تماس باشد.
با توجه به تعداد زیاد آلاینده‌ها، زباله های مایع صنعتی که به اقیانوس ها، رودخانه ها یا دریاچه ها می‌ریزند، خطرات زیست محیطی زیادی را به همراه دارد.
مشاغل و کارخانه های مختلف موظف اند برای جلوگیری از جاری شدن فاضلاب آلوده به آب ها، تأسیسات تصفیه فاضلاب را نصب کنند؛ زیرا اگر فاضلاب خروجی این کارخانه ها بدون تصفیه وارد آب های جاری شود، می‌تواند به محیط اطراف و در مقیاس شدید تر حتی به جمعیت اطراف آسیب برساند.
۲- پسماند جامد صنعتی
ضایعات جامد صنعتی شامل انواع مختلفی از مواد مانند کاغذ، پلاستیک، چوب، مقوا، مواد بسته بندی و هر نوع زباله جامدی است که دیگر نمی تواند در تولید محصول مورد نظر، مورد استفاده قرار گیرد.
با این وجود، آنچه ممکن است در یک صنعت به عنوان ضایعات در نظر گرفته شود، می‌تواند به عنوان مواد اولیه در صنایع دیگر مورد استفاده قرار گیرد. به همین منظور برخی از ضایعات صنعتی به کارخانه های بازیافت ارسال می‌شوند تا برای استفاده مجدد از آنها بازیافت شوند.
با بازیافت هرچه بیشتر زباله های صنعتی، می توانید هزینه های دفع و دفن زباله را به میزان قابل توجهی کاهش دهید و داشتن برنامه های مناسب دفع زباله به شما اطمینان می دهد که مدیریت زباله و راه حل های تصفیه پسماند شما به همان اندازه سازگار با محیط زیست و سودآور است.
۳- پسماند شیمیایی
بیشتر فعالیت های صنعتی مقادیر مشخصی از پسماند ها و فاضلاب شیمیایی را تولید می‌کنند که شامل انواع زباله های قابل اشتعال، خورنده، سمی و مواد منفجره می‌شود.
دفع زباله های شیمیایی باید توسط متخصصان انجام شود؛ زیرا این مواد به طور معمول حاوی مواد شیمیایی مضر و خطرناک برای انسانها، حیوانات و گیاهان است.
با افزایش نگرانی های مربوط به حفاظت از محیط زیست در سال های اخیر، اکنون صنایع و مشاغل در سراسر جهان ملزم به رعایت دستورالعمل ها و استاندارد های مدیریت پسماند و مواد دفعی صنعتی که توسط آژانس حفاظت از محیط زیست و اداره ایمنی و بهداشت کار ابلاغ می‌شود، هستند. امور مربوط به چنین زباله هایی حتماً باید توسط متخصصان اداره شود.
روش های تصفیه فاضلاب صنعتی
فاضلاب های آلوده به مواد آلی، اگر چه با راه های مختلفی قابل کنترل و تصفیه هستند، اما به طور معمول از روش های بیولوژیکی تصفیه استفاده می شوند. همیشه به یاد داشته باشید که صرف هزینه و انرژی در سیستم تصفیه، جزئی ثابت و جدایی ناپذیر در این فرایند است.
فرآیند های تصفیه هوازی متعارف مانند لجن فعال شده، راکتور گروهی توالی (SBR) و فیلتر هوازی به طور موفقیت آمیزی برای تصفیه فاضلاب صنعتی به کار گرفته شده است.
با این حال هزینه های عملیاتی سنگین هوادهی، دفع لجن و نگهداری مکانیکی دستگاه امکان پذیری استفاده مرسوم از چنین سیستم هایی را سخت کرده است و این موضوع محدودیت اقتصادی است که کار را سخت می‌کند. برای مطالعه ی انواع روش های تصفیه فاضلاب به مقاله ی زیر مراجعه کنید.
مطلب مرتبط: پکیج تصفیه فاضلاب
روش هضم بی هوازی (AD) در مقایسه با تصفیه فاضلاب هوازی دارای مزایای بسیاری از جمله تولید انرژی تجدید پذیر – عمدتاً به‌صورت بیوگاز – نیاز به انرژی بسیار کمتر و لجن کمتر دفع شده می باشد.
طبق گزارش ها، کاربردهای AD برای فاضلاب های مختلف صنعتی در دستگاه های ساده هضم کننده کم سرعت یا سیستم های پر سرعت پیشرفته تر با درجه های مختلف بهره وری قابل دستیابی بودند.
بسیاری از موارد موفقیت آمیز در تصفیه کامل پساب های صنعتی و استفاده از آن ها (به‌عنوان‌مثال، تولید اسید سیتریک، فرآوری مواد غذایی، نوشیدنی و غیره) با روش های نام برده گزارش شده است.
فاضلاب صنعتی که تحت شرایط بی هوازی مورد تصفیه قرار می‌گیرد به طور خواسته یا ناخواسته حجم کربن قابل توجهی تولید می‌کند.
ارزیابی پتانسیل تولید CH4 (گاز متان) از جریان فاضلاب صنعتی بر اساس غلظت ماده آلی قابل تجزیه در فاضلاب، حجم فاضلاب و تمایل بخش صنعت برای تصفیه فاضلاب آنها در سیستم های بی هوازی است.
موارد قابل استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب در صنعت
در ادامه به بیان برخی صنایعی که استفاده از پکیج های تصفیه فاضلاب ضروری است می پردازیم.
- تولیدی کاغذ و خمیر کاغذ
- فرآوری گوشت و مرغ (کشتارگاه)
- الکل و تولیدی نشاسته
- تولید مواد شیمیایی آلی
- دیگر فرآوری‌های مواد غذایی و نوشیدنی (لبنیات، روغن نباتی، میوه و سبزی‌ها، کنسروها، آب‌میوه و غیره)
صنعت کاغذ و صنایع فرآوری گوشت و طیور حجم زیادی از فاضلاب را تولید می کنند که حاوی مقادیر زیادی از مواد آلی قابل تجزیه است. کارخانه ها و مراکز تهیه ی گوشت و طیور معمولاً برای تصفیه فاضلاب خود از حوضچه های بی هوازی استفاده می کنند،
صنعت کاغذ نیز از تالاب ها و راکتور های بی هوازی استفاده می‌کند. صنایع غذایی و آشامیدنی غیر طبیعی مقادیر قابل توجهی فاضلاب با سطح کربن آلی قابل توجهی را تولید و از فرآیند های بی هوازی مانند تالاب ها و راکتور های بی هوازی برای فرایند تصفیه بهره می گیرند.
راکتور های بی هوازی در تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی با امکانات بیوگاز معمولاً با بازیابی CH4 تولید شده برای تأمین انرژی در هزینه های خود صرفه جویی می‌کند
۱- تصفیه فاضلاب صنایع لبنی
صنایع لبنی شامل فرآوری شیر خام به محصولاتی مانند شیر مصرفی، کره، پنیر، ماست، شیر تغلیظ شده، شیر خشک (پودر شیر) و بستنی، با استفاده از فرآیندهایی مانند خنک سازی، پاستوریزاسیون و همگن سازی است. محصولات فرعی معمولی شامل دوغ، آب پنیر و مشتقات آن است.
پساب های لبنی حاوی قندها و پروتئین های محلول ، چربی ها و احتمالاً بقایای مواد افزودنی هستند.
۲- تصفیه فاضلاب صنعت خمیر کاغذ و کاغذ
صنعت کاغذ و کاغذ یکی از قدیمی ترین و هسته اصلی صنعت جهان است. اهمیت اقتصادی-اجتماعی کاغذ برای توسعه کشور ارزش خاص خود را دارد زیرا ارتباط مستقیمی با رشد صنعتی و اقتصادی کشور دارد. تولید کاغذ یک صنعت بسیار سرمایه دار، انرژی و آب است.
این نیز یک فرآیند بسیار آلاینده است و نیاز به سرمایه گذاری قابل توجهی در تجهیزات کنترل آلودگی دارد. آسیاب کاغذ و کاغذ یک بخش عمده صنعتی است که در فرآیند تولید مقدار زیادی از مواد لیگنوسلولزی و آب استفاده می کند و باعث آزاد شدن اسیدهای لیگنوسولفونیک کلر، اسیدهای رزین کلر، فنل های کلر و هیدروکربن های کلر در پساب می شود.
۳- تصفیه پساب صنعت آهن و فولاد
تولید آهن از سنگ معادن آن واکنشهای کاهشی شدیدی را در کوره های بلند ایجاد می کند. آبهای خنک کننده به طور حتم با محصولات به خصوص آمونیاک و سیانور آلوده می شوند. تولید کک از زغال سنگ در گیاهان کک سازی نیز به خنک سازی آب و استفاده از آب در جداسازی محصولات جانبی نیاز دارد.
آلودگی جریان های زائد شامل محصولات گازدهی مانند بنزن، نفتالین، آنتراسن، سیانید، آمونیاک، فنل ها، کرسول ها همراه با طیف وسیعی از ترکیبات آلی پیچیده تر است که در مجموع به عنوان هیدروکربن های معطر چند حلقه ای (PAH) شناخته می شوند.
۴- تصفیه پساب معادن
فاضلاب های اصلی مرتبط با معادن و معادن ، دوغاب های ذرات سنگ در آب هستند. اینها از شستشوی باران سطوح در معرض و جاده های حمل و نقل و همچنین از فرآیند های شستشو و درجه بندی سنگ ناشی می شوند.
۵- تصفیه فاضلاب صنایع غذایی
فاضلاب تولید شده از عملیات کشاورزی و غذایی دارای ویژگی های متمایز است که آن را از فاضلاب مشترک شهری مدیریت شده توسط تصفیه خانه های فاضلاب عمومی یا خصوصی در سراسر جهان متمایز می کند: قابل تجزیه زیست تخریب و غیر سمی است، اما دارای غلظت بالایی از نیاز اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) و معلق است جامدات (SS).
ترکیبات فاضلاب مواد غذایی و کشاورزی اغلب به دلیل تفاوت در BOD و pH در پساب های حاصل از سبزیجات ، میوه ها و محصولات گوشتی و به دلیل ماهیت فصلی فرآوری مواد غذایی و برداشت پس از برداشت ، پیش بینی پیچیده ای دارند.
مطلب مرتبط: تصفیه فاضلاب صنایع غذایی
۶- صنایع مواد شیمیایی آلی پیچیده
طیف وسیعی از صنایع مواد شیمیایی آلی پیچیده را تولید یا استفاده می کنند. اینها شامل سموم دفع آفات ، داروها ، رنگها و رنگها ، مواد شیمیایی پتروشیمی ، مواد شوینده ، پلاستیک ، آلودگی کاغذ و غیره است. ، حلال ها و محصولات با ارزش افزوده مانند نرم کننده ها.
بررسی عملکرد سیستم تصفیه
سنجش های زیستی زیادی برای نظارت بر میزان سمی بودن فاضلاب خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار گرفته است. کارایی کارخانه های تصفیه خانه فاضلاب را می توان با گرفتن نمونه از فاضلاب ورودی به کارخانه و مقایسه ی آن پس از هر مرحله تصفیه (فیزیکی، بیولوژیکی، شیمیایی) و همچنین مقایسه نهایی با فاضلاب خروجی کارخانه تعیین کرد.
اندازه‌گیری با استفاده از ECOTOX (یک پایگاه دانش جامع و در دسترس عموم که داده‌های سمی شیمیایی محیطی را در مورد زندگی آبزیان، گیاهان و حیات‌وحش ارائه می‌دهد) کاهش قابل توجهی در میزان سمی بودن بعد از هر مرحله نشان داده است.
فاضلاب های صنعتی معمولاً قبل از انتقال به یک تصفیه خانه فاضلاب شهری، پیش تصفیه می‌شوند. میزان سمی بودن مواد خروجی از صنایع مختلفی از جمله تولید کننده مبدل های اتومبیل کاتالیزوری، کارخانه نساجی، کارخانه خدمات صنعتی، کارخانه کاغذ و کارخانه بازیافت خودرو با استفاده از اثرات آنها بر میزان تحرک و جهت گیری Euglena gracilis (گونه ای از جلبک های تک سلولی در آب شیرین است) و سایر پارامتر های مربوط به آنها تعیین شده است.
در پایان به این نکته اشاره میکنم که ضروری است که هر شرکت، واحد تولیدی و کارخانه، بدون در نظر گرفتن نوع زباله های صنعتی، باید از دستورالعمل های منتشر شده در صنعت و دولت برای دفع زباله پیروی کنند.
شیوه های استاندارد تصفیه فاضلاب صنعتی می‌تواند این اطمینان را حاصل کنند که میزان آلاینده های منتقل شده به محیط اطراف به حداقل ممکن برسد و به همین دلیل است که هر فرد و سازمانی باید با تمام توان در راستای منافع جامعه عمل کند و نقش خود را انجام دهد. این گونه می‌توان به مبارزه با آلودگی جهانی کمک کرد.
قیمت پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی
سوالی که برای بسیاری از شرکت ها و نهاد ها پیش می آید این است که قیمت این پکیج ها چقدر است و آیا استفاده از این پکیج ها به صرفه است یا خیر؟ قیمت پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل عبارت اند از:
- جنس و کیفیت مواد استفاده شده
- حجم فاضلاب تولیدی مجموعه
- میزان آلودگی فاضلاب ورودی
- میزان تصفیه و کاهش مقدار مواد سمی داخل فاضلاب
- نیروی کار
- هزینه های مربوط به خدمات پس از فروش
- شرایط آب و هوایی احداث پکیج
بعد از جمع آوری اطلاعات درباره ی تمامی این موارد، پیمانکار مبلغ مورد نظر را به مجموعه ی صنعتی اعلام می کند.
پترویار، توسعه دهنده مشاغل و مرکز خرید و فروش محصولات صنعتی
